Leidraad tariefafspraken freelancers!

De harde lobby van de Kunstenbond heeft z’n vruchten afgeworpen. Er is eindelijk een leidraad (ontwikkeld door de Europese Unie) die betrekking heeft op het collectief onderhandelen van freelancers. Dit maakt de weg definitief vrij om tariefafspraken te kunnen maken. Een uiterst belangrijke ontwikkeling voor de verbetering van de arbeidspositie van freelancers in de culturele en creatieve sector!

Wat maakt deze leidraad zo bijzonder? Het is goed om te weten dat het maken van gezamenlijke prijsafspraken door ondernemingen in Nederland bij wet verboden is. De wet beschermt de consument daarmee tegen kartelvorming. Omdat freelancers ook als ondernemingen worden gezien, was het dan ook niet toegestaan om (minimum-) tariefafspraken te maken. Zelfs het publiceren van adviestarieven voor freelancers was verboden! Hierdoor verslechterde de positie van freelancers met de jaren, omdat er hierover geen kennisuitwisseling kon plaatsvinden en opdrachtgevers vrij spel hadden.

In 2020 heeft de Kunstenbond een eerste succes geboekt door het voor zelfstandigen mogelijk te maken collectief te mogen onderhandelen, en het beleid van de Nederlandse Mededingingsautoriteit ACM werd hierop toen aangepast. En nu komt daar dus een groter succes bij: deze leidraad!

Op 29 september 2022 is de leidraad gepubliceerd door de Europese Commissie, die hiermee erkent dat er groepen freelancers bestaan waarvoor de vorige wetgeving er juist voor heeft gezorgd dat ze in schijnzekerheid zijn terechtgekomen, of (in onze sector enorm gebruikelijk) in een race to the bottom, in een prijsstrijd, met onze eigen freelance collega’s. De Europese leidraad is nu bedoeld om tegen deze nare bijkomstigheden te beschermen! Meer weten? Lees hier de Q&A over de richtlijnen.

De Kunstenbond eist van het Rijk compensatie voor coronaverliezen #kunstklaagtaan

De Kunstenbond wil dat het kabinet de zelfstandigen in de cultuursector compenseert voor de misgelopen inkomsten tijdens de coronamaatregelen. Namens 60.000 gedupeerde ZZP’ers wil de bond de rekening neerleggen bij het kabinet, zo maakten ze dinsdag bekend. De rekening kan zomaar oplopen tot 1,6 miljard euro!

De coronamaatregelen hebben ZZP’ers binnen de sector hard geraakt. Maandenlang moesten theaters dicht en werden festivals en evenementen geannuleerd of verschoven, waardoor ZZP’ers financieel diep in de problemen raakten. In 2020 en 2021 zagen ze hun inkomsten fiks dalen ten opzichte van de jaren vóór de coronapandemie.

Deze groep is te weinig ondersteund en wordt nú te weinig gecompenseerd door de overheid”, zegt Ronald Gijsbertsen, directeur van de Kunstenbond. “We hebben de schade berekend van alle weken dat de cultuursector helemaal dicht moest. Dan komen we uit op een totaal bedrag van tussen de 1 miljard en 1,6 miljard verdeeld over al die ZZP’ers.”

Volgens Gijsbertsen zijn het niet de maatregelen, maar is de willekeur waarop versoepelt werd die vooral zorgen voor verontwaardiging. “Wij hebben absoluut niks tegen de coronamaatregelen. Maar als ik zie dat er een paar duizend man bij de Formule1 in Zandvoort aanwezig waren en dat de voetbalstadions weer gevuld konden worden, dan begrijp ik niet dat de theaters leeg moesten blijven.”

In eerste instantie dient de Kunstenbond de eis in samen met negen ZZP’ers. Gijsbertsen: “De bedoeling is dat we met de overheid een loket creëren waar ZZP’ers een aanvraag voor compensatie kunnen indienen. Als de overheid de compensatie niet erkent, zijn we genoodzaakt om naar de rechter te stappen.”

De vakbond heeft afgelopen dinsdag het Rijk gesommeerd om de ZZP’ers te compenseren. Als het kabinet niet binnen 28 dagen met een voorstel daarover komt, daagt de Kunstenbond de staat voor de rechter! Meer lezen over de aanklacht kan hier.

Steun je de aanklacht? Geef je geleden schade dan hier door, deel de pagina met je collega’s en spreek je uit over de oneerlijke behandeling in de culturele en creatieve sector, als het gaat om coronamaatregelen en -steun! Deel je verhaal op social media, tag de Kunstenbond en gebruik #kunstklaagtaan.

Inflatie stemt zzp’ers nog somberder dan de pandemie

Door de hoge inflatie zijn zzp’ers somberder over hun financiën dan tijdens de coronapandemie. Eén op de drie zzp’ers geeft nu een lager rapportcijfer voor zijn huidige financiële situatie dan een jaar geleden. Slechts 21 procent is positiever geworden over de eigen financiën. Dat blijkt uit een onderzoek van onlinebank Knab. Zes op de tien zzp’ers zegt last te hebben van de hoge inflatie. Net als andere consumenten kampen ze met prijsstijgingen voor boodschappen, brandstof en energie.

Bang opdrachtgevers te verliezen

Het lijkt logisch om de prijsstijgingen door te berekenen aan de klant, maar veel ondernemers zijn daar huiverig voor. Slechts vier op de tien zzp’ers hebben hun uurtarief of verkoopprijzen de afgelopen tijd verhoogd. De meerderheid doet dat helaas niet uit vrees zichzelf uit de markt te prijzen en opdrachten of klanten te verliezen. Anderen noemen dat klanten loyaal aan hen zijn geweest tijdens corona, die willen ze niet “belonen” met een prijsverhoging.

Verschil sectoren groot

De sectoren die het meest te leiden heeft onder de prijsstijgingen zijn de kunst, cultuur, recreatie & sport. Zij geven aan maandelijks € 2.073 over te houden na aftrek van de belasting. Binnen die sector zegt 71% last te hebben van de huidige inflatie. Dat is het hoogste percentage van alle sectoren.

Zzp’ers in de sectoren zakelijke dienstverlening, industrie en ICT hebben maandelijks het meest te besteden. Bij de fulltime zzp’ers in deze drie sectoren ligt dat bedrag gemiddeld tussen de € 2.800 en € 2.900. Van deze groep geeft 50% aan last hebben van de inflatie; het laagste percentage van alle sectoren.

Tot slot

Het merendeel van de zzp’ers heeft overigens vertrouwen in de toekomst, dat stemt positief. Vier op de tien denken dat hun financiële situatie de komende twaalf maanden verbetert, waarbij vooral ondernemers in de goedbetaalde sectoren optimistisch zijn. Twee op de tien verwachten juist dat ze er volgend jaar slechter voor staan.